Τα νομίσματα, εκτός  από μέσα συναλλαγής και έργα τέχνης, αποτελούν σε ορισμένες περιπτώσεις, για τους ερευνητές και πολύτιμη πηγή πληροφοριών κυρίως ιστορικών πολλές από τις οποίες δεν θα μας ήταν γνωστές αν δεν ήταν αποτυπωμένες πάνω σε κάποιο νόμισμα. Τις συλλογές νομισμάτων, σε γενικές γραμμές, μπορούμε να τις κατατάξουμε σε δύο κατηγορίες, τις κλειστές και τις ανοιχτές συλλογές.

Οι άνθρωποι άρχισαν να συλλέγουν νομίσματα, από τα πρώτα κιόλας χρόνια που αυτά εμφανίστηκαν. Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αύγουστος (27 π.χ. - 14 μ.χ.), θεωρείτε ο πρώτος αναγνωρισμένος συλλέκτης στον κόσμο. Σύγχρονοι του συγγραφείς αναφέρονται στην τεράστια συλλογή του. Ο Αύγουστος λέγετε ότι είχε τη συνήθεια να χαρίζει νομίσματα, σε σημαντικούς καλεσμένους του. 

Αγοραστική αξία

Καθοριστικό ρόλο στην αγοραστική αξία ενός νομίσματος παίζει η σπανιότητα του. Υπάρχουν νομίσματα από τα οποία κατασκευάστηκε ένα μόνο κομμάτι, ή έχει διασωθεί μόνο ένα, άσχετα από την χρονολογία κοπής, τα νομίσματα αυτά έχουν τεράστια αξία. Σαν παράδειγμα , μια πένα του 1954, σε μια δημοπρασία του οίκου Σπίνκς στο Λονδίνο, πωλήθηκε αντί 24.000 λιρών Αγγλίας. Οι πένες που κόπηκαν την συγκεκριμένη χρονολογία είχαν καταστραφεί όλες εκτός από την συγκεκριμένη. Επίσης ένα χρυσό νόμισμα 20 δολαρίων της Καλιφόρνια του 1852 το οποίο πωλήθηκε αντί 1.35 εκατομμυρίων δολαρίων και ένα νόμισμα κοπής Σαν Φρανσίσκο, τριών δολαρίων, σε μέτρια κατάσταση φθοράς, το οποίο πωλήθηκε το 1992 αντί 1.5 εκατομμυρίων δολαρίων. Αν στη πορεία του χρόνου ανακαλυφθούν και άλλα κομμάτια από νομίσματα σαν αυτά που ανέφερα πιο πάνω, η αξία τους τότε μειώνετε αισθητά.

Επίσης σημαντικό ρόλο για τον καθορισμό της αξίας ενός νομίσματος, παίζει, το μέταλλο και η κατάσταση της φθοράς του. Δύο ίδια νομίσματα που το ένα είναι σε εξαίρετη κατάσταση και το άλλο παρουσιάζει ένα ελάχιστο ίχνος φθοράς μπορεί να έχουν πολύ μεγάλη διαφορά στην τιμή τους.

Είδη συλλογών

Το είδος της συλλογής σας το καθορίζετε μόνοι σας. Μια συλλογή μπορεί να περιλαμβάνει διάφορα νομίσματα από πολλές χώρες του κόσμου. Αυτό το είδος συλλογής ανήκει στις λεγόμενες "ανοιχτές συλλογές".  Είναι το πιο "εύκολο", θα μπορούσαμε να πούμε, γιατί δεν υπάρχουν περιορισμοί στα νομίσματα πού θα βάλει  ο συλλέκτης στο άλμπουμ του και φυσικά είναι το πιο διαδεδομένο. Στις "κλειστές συλλογές", πού είναι και οι πιο δύσκολες, ο συλλέκτης προσπαθεί να συλλέξει συγκεκριμένου είδους νομίσματα. 

Παραδείγματα διαφόρων συλλογών είναι:

1. Νομίσματα μιας και μόνο χώρας. Σε αυτή την περίπτωση ο συλλέκτης θα βρει τα περισσότερα σύγχρονα νομίσματα πολύ εύκολα και σε καλή τιμή. Για τα δύσκολα κομμάτια όμως, θα πρέπει να πληρώσει αρκετά χρήματα και κάποια από αυτά ίσος δεν καταφέρει να τα αποκτήσει ποτέ. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί κάποιος να προσδιορίσει χρονικά την συλλογή του. Για παράδειγμα ένας συλλέκτης Ελληνικών νομισμάτων θα μπορούσε να συλλέγει μόνο νομίσματα την Ελληνικής δημοκρατίας ή να ξεκινήσει μια συλλογή από το 1912 και μετά, νομίσματα δηλαδή πού τα βρίσκει κανείς εύκολα και σχετικά φτηνά.  

2. Νομίσματα μιας και μόνο αξίας. Σε αυτό το είδος της συλλογής ο συλλέκτης καθορίζει την ονομαστική αξία των νομισμάτων πού θα συλλέγει. Για παράδειγμα μπορεί να συλλέγει Ελληνικά νομίσματα της μιας δραχμής και του ενός λεπτού του ευρώ. Μπορεί όμως να συλλέγει και νομίσματα  της μικρότερης ή  της μεγαλύτερης ονομαστικής αξίας διαφόρων χωρών του κόσμου.

3. Νομίσματα με συγκεκριμένες παραστάσεις. Εδώ ο συλλέκτης διαλέγει νομίσματα πού απεικονίζουν ένα συγκεκριμένο θέμα. Για παράδειγμα μπορεί να συλλέγει νομίσματα με παραστάσεις από το ζωικό βασίλειο, με παραστάσεις φυτών, με προτομές, με μονογράμματα, με οικόσημα και πολλά άλλα θέματα.

4. Νομίσματα με συγκεκριμένο μέταλλο. Εδώ ο συλλέκτης διαλέγει νομίσματα συγκεκριμένου μετάλλου. Για παράδειγμα μπορεί να συλλέγει χρυσά ή αργυρά νομίσματα.

5. Νομίσματα συγκεκριμένου μεγέθους. Σε αυτό το είδος της συλλογής ο συλλέκτης καθορίζει το μέγεθος των νομισμάτων πού θα συλλέξει.

6. Αναμνηστικά νομίσματα. Αυτό το είδος συλλογής περιλαμβάνει νομίσματα πού έχουν κοπή, πάντα κατά την προσωπική μου άποψη, με σκοπό την τσέπη του συλλέκτη. Περιλαμβάνει νομίσματα προσιτά στις τιμές αλλά και νομίσματα ακριβά. Και εδώ αν η συλλογή των αναμνηστικών νομισμάτων περιορίζεται σε εκδώσεις μιας χώρας, θα σας οδηγήσει, αν είστε μισθοσυντήρητος, σε αδιέξοδο. Για παράδειγμα τα νομίσματα πού κόπηκαν με αφορμή τους Ολυμπιακούς αγώνες του 2004 θα στοιχίσουν συνολικά γύρω στα 3.500 ευρώ. Όσοι δεν προλάβουν να τα πάρουν από την τράπεζα και στραφούν μετά από καιρό στα καταστήματα συλλεκτικών, καταλαβαίνετε πόσο θα τα πληρώσουν.

7. Νομίσματα με σφάλματα. Σε αυτή την κατηγορία ο συλλέκτης μαζεύει νομίσματα πού φέρουν κάποιο σφάλμα εκτύπωσης και βγήκαν στο εμπόριο χωρίς να γίνουν αντιληπτά από το νομισματοκοπείο.

Φθορά νομισμάτων

Πολλά είναι τα είδη των συλλογών και συνδυασμός αυτών πού υπάρχουν. Πιο πάνω ανέφερα τα πιο συνηθισμένα. Τι γίνεται όμως με την φθορά τους?

Όπως θα έχετε διαβάσει στην αντίστοιχη ενότητα του coinsmania, για τις φθορές των νομισμάτων, τα νομίσματα χωρίζονται σε ορισμένες κατηγορίες φθοράς. Η φθορά αυτή παίζει σημαντικό ρόλο στην αγοραστική αξία ενός νομίσματος. Εδώ θέλω να τονίσω ότι ο κάθε συλλέκτης αγοράζει στις τιμές πού μπορεί. Κάποιος πού αγοράζει ένα νόμισμα σε μέτρια κατάσταση με Χ ευρώ, δεν είναι λιγότερο συλλέκτης, σε σύγκριση με έναν άλλο που αγοράζει το ίδιο νόμισμα σε εξαίρετη κατάσταση με 5Χ ευρώ. Προσωπικά ξέρω συλλέκτη πού μαζεύει νομίσματα με εμφανή σημάδια χρήσης και αποφεύγει τα "άπιαστα". Δεν πρέπει λοιπόν να νοιώθετε άσχημα για την κατάσταση της συλλογής σας.

Αγορά νομισμάτων

Η αγορά των συλλεκτικών  νομισμάτων είναι πολύ κερδοφόρα και σαν συνέπεια κυκλοφορούν νομίσματα, κυρίως τα πιο δυσεύρετα, πλαστά. Σαν συλλέκτες θα πρέπει να είστε δύσπιστοι σε ότι αγοράζετε και να αποφεύγετε, στα ακριβά κομμάτια,  τους πλανόδιους πωλητές. Σε σημαντικές αγορές να απευθύνεστε πάντα σε κάποιο σοβαρό κατάστημα συλλεκτικών. Με την εμπειρία θα μάθετε να ξεχωρίζετε ορισμένα από τα πλαστά, κυρίως τα κακοτυπωμένα και αυτά πού φέρουν άλλες επιγραφές από τα γνήσια. Υπάρχουν όμως και πλαστά πού είναι άψογα και μπορούν να ξεγελάσουν και πολύ έμπειρους συλλέκτες.

Θα σας συνιστούσα να είστε προσεκτικοί στις on-line δημοπρασίες. Οι κίνδυνοι βρίσκονται τόσο στην κατάσταση του νομίσματος, μια και η εικόνα που σας δείχνει ο επίδοξος πωλητής δεν ξέρεται αν ανταποκρίνεται στην πραγματική κατάσταση  του νομίσματος και στην αποστολή του νομίσματος. Αν κάνετε μια αγορά φροντίστε, όπου αυτό είναι δυνατόν,  να συναντηθείτε με τον πωλητή και όχι να κάνετε συναλλαγή με αντικαταβολή. Επίσης ποτέ μην δίνετε αριθμούς πιστωτικής κάρτας. Αν και μπορείτε να μην αναγνωρίσετε το ποσό πού θα σας ζητήσει η τράπεζα να πληρώσετε, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να μπείτε σε περιπέτειες. Τέλος ποτέ μην χτυπάτε ένα νόμισμα ακριβότερα απ' ότι θα το βρίσκατε σε ένα κατάστημα, εκτός αν είναι σπάνιο.

Σε γενικές γραμμές όλη η ευχαρίστηση του συλλέκτη δεν είναι μόνο η απόκτηση ενός νομίσματος αλλά και η διαδικασία αναζήτησης του. Αν δεν ζείτε στην επαρχία και έχετε την δυνατότητα πρόσβασης σε καταστήματα ή παζάρια, αφήστε τον καναπέ και το ποντίκι και βγείτε στο δρόμο. Σίγουρα θα περάσετε καλύτερα, θα έρθετε σε επαφή με άλλους συλλέκτες και θα  βρείτε περισσότερα από ότι στις on-line δημοπρασίες. 

Όσον αφορά τα παζάρια έχω βρει νομίσματα, κυρίως ρωσικά, Μεγάλης Αικατερίνης σχεδόν τζάμπα. Σε άλλη μια περίπτωση,  από έναν τσιγγάνο  πού είχε ριγμένα νομίσματα πάνω σε μια λινάτσα βρήκα ασημένια νομίσματα, που είχαν μαυρίσει από την πολυκαιρία, με 1.000 δραχμές. Όταν πήγα να φύγω με φώναξε και μου έδωσε και άλλα. Με το που πήγα σπίτι και τα κοίταξα διαπίστωσα ότι το ένα από αυτά κόστιζε 500.000 δραχμές έτσι όπως ήταν. Όλα αυτά έγιναν μια διετία πριν την έλευση του ευρώ, από τότε οι πλανόδιοι, ίσως λόγο της ζήτησης, έγιναν ακριβοί, μερικές φορές ακριβότεροι και από τα καταστήματα, αλλά πάντα υπάρχει η δυνατότητα να τύχετε στην περίπτωση.

Αποθήκευση νομισμάτων

Τα νομίσματα της συλλογής σας, αν θέλετε να τα διατηρήσετε στην καλύτερη δυνατή κατάσταση, θα πρέπει να τα αποθηκεύσετε. Αυτό μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους. Ο πιο διαδεδομένος είναι η αποθήκευση μέσα σε ειδικές θήκες και άλμπουμ. Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες μια και υπάρχει αναλυτικό άρθρο σε άλλη ενότητα του coinsmania. Η ποιότητα του άλμπουμ δεν έχει καμία σημασία. Αυτό που έχει σημασία είναι να αποφεύγετε της θήκες που δέχονται τα νομίσματα απευθείας, αλλά να χρησιμοποιείτε τα ειδικά λευκά καρτελάκια τα οποία είναι καλυμμένα με ειδικό υλικό, φιλικό προς τα νομίσματα. Βγαίνουν σε νούμερα από το 1 μέχρι το 10 και κοστίζουν 2 με 2.50 ευρώ (τιμές 2003) τα 50 τεμάχια. Τα καρτελάκια μπαίνουν σε πλαστικές θήκες, χωρίς "αυτιά", οι οποίες ταιριάζουν στα συνηθισμένα άλμπουμ.

Τελειώνοντας θα σας τονίσω και πάλι ότι την συλλογή σας την κάνετε πρώτα απ' όλα για δική σας ευχαρίστηση. Μην παρασύρεστε από "συλλέκτες" πού περηφανεύονται για την αρτιότητα και την τέλεια κατάσταση της συλλογής τους και μην νοιώθετε άσχημα. Ο καθένας συλλέγει νομίσματα σύμφωνα με τις οικονομικές του δυνατότητες και ένας σοβαρός άνθρωπος και  συλλέκτης δεν κάθετε ποτέ να κάνει τον "έξυπνο" στους άλλους. Κανένας συλλέκτης δεν είναι λιγότερο συλλέκτης από κάποιον άλλο. Σίγουρα υπάρχουν συλλογές τεράστιας αξίας και συλλογές πολύ μικρής αξίας, αλλά το πάθος, το μεράκι, η διάθεση και η αγάπη του συλλέκτη, για το αντικείμενο της συλλογής του, είναι ίδια για όλους.

/Κορυφή/