|| Σημαντικές χρονολογίες ||  :: Κεντρική σελίδα :: 
 

Σημαντικές χρονολογίες

 

1828 - Για πρώτη φορά θεσπίζετε εθνικό νομισματικό σύστημα βασισμένο στον άργυρο. Μέχρι τότε οι συναλλαγές γίνονταν με Τούρκικα και Ευρωπαϊκά χρήματα. Νομισματική μονάδα ορίζετε ο Φοίνικας.

1829 - Ίδρυση Εθνικής Χρηματιστηριακής Τράπεζας. Εγκατάσταση του πρώτου νομισματοκοπείου στην Αίγινα.

1831 - Δημοσιονομικά προβλήματα. Αναστέλλεται η εξαργύρωση των νομισμάτων σε άργυρο. Εκδίδονται τα πρώτα χαρτονομίσματα για την κάλυψη των αναγκών. Επιβάλλεται οι συναλλαγές να γίνονται κατά τα 2/3 σε νομίσματα και κατά το 1/3 σε χαρτονομίσματα.

1832 - Επιβάλλεται οι συναλλαγές να γίνονται αποκλειστικά σε χαρτονόμισμα. 

1833 - Ο Όθωνας εισάγει την δραχμή σαν εθνικό νόμισμα και απαγορεύετε η αποδοχή Τουρκικών νομισμάτων στις συναλλαγές. Σύστημα διμεταλλισμού με αναλογία αργύρου - χρυσού 15,5 προς 1. Δέκα χρόνια αργότερα η χώρα αντιμετωπίζει οικονομικές δυσχέρειες.

1834 - Διάλυση της Εθνικής Χρηματιστηριακής Τράπεζας.

1839 - Ίδρυση Ιονικής Τράπεζας.

1841 - Ιδρυτικός νόμος της Εθνικής Τράπεζες. Ένα χρόνο αργότερα το 1842 έχουμε έναρξη των εργασιών της τράπεζας. Διοικητής ορίζεται ο Γεώργιος Σταύρου.

1843 - Πρώτη Ιουλίου, κηρύσσεται η πρώτη πτώχευση του Ελληνικού κράτους.

1848 - Παύση της μετατρεψιμότητας του νομίσματος. Επαναφορά του διμεταλλισμού. 

1862 - Ο Όθωνας πέφτει.

1863 - Βασιλιάς της Ελλάδας γίνεται ο Γεώργιος Α'.

1867 - Γίνονται προσπάθειες μείωσης του χρέους και άσκησης αντιπληθωριστικής πολιτικής. Η Ελλάδα υπογράφει την συμφωνία της Λατινικής νομισματικής ένωσης.

1868 - Μεγάλες ανάγκες λόγο πολέμου. Διετής παύση της εξαργύρωσης του νομίσματος. Αναγκαστική κυκλοφορία χαρτονομίσματος. 

1869 - Θάνατος του Γεώργιου Σταύρου, Διοικητής της Εθνικής ορίζεται ο τότε υποδιοικητής Μάρκος Ρενιέρης.

1870 - Επαναφορά του διμεταλλισμού και άρση της αναγκαστικής κυκλοφορίας χαρτονομίσματος.

 1874 - Φτάνουν από το Παρίσι τα πρώτα αργυρά νομίσματα για την εφαρμογή του νέου νομισματικού συστήματος.

1876 - Ίδρυση του Χρηματιστηρίου Αθηνών.

1877 - Απαγόρευση κοπής αργυρών νομισμάτων. Παύση μετατρεψιμότητας και έκδοση χαρτονομίσματος. 

1882 - Ίδρυση Προνομιούχου Τράπεζας Ηπειροθεσσαλίας. Αρχίζει ένας εκτεταμένος εξωτερικός δανεισμός. Εισάγετε η νέα δραχμή σαν νομισματική μονάδα με ισοτιμία νέας προς παλιά 0,89. 

1885 - Παύση της μετατρεψιμότητας του νομίσματος. Καθεστώς αναγκαστικής κυκλοφορίας. Έκδοση χαρτονομίσματος.

1890 - Παραίτηση Ρενιέρη, διοικητής της Εθνικής ορίζεται ο Π. Καλλιγάς.

1893 - Τον Δεκέμβριο ο Χαρίλαος Τρικούπης ανακοινώνει την πτώχευση του κράτους, με την ιστορική φράση δυστυχώς επτωχεύσαμεν. 

1896 - Νέος διοικητής της Εθνικής ο Στέφανος Στρέιτ. 

1899 - Ίδρυση Τράπεζας Κρήτης. Συγχώνευση Τράπεζας Ηπειροθεσσαλίας και Εθνικής.

1904 - Η δραχμή δέχεται έντονες ανατιμητικές πιέσεις.

1909 - Επιτυγχάνετε η ισοτιμία της δραχμής με το Γαλλικό φράγκο.

1910 - Υιοθέτηση του κανόνα χρυσού. 

1911 - Νέος διοικητής της Εθνικής ο Ιωάννης Βαλαωρίτης. 

1912 - Αρχίζει ο πρώτος Βαλκανικός πόλεμος και όμως παράλληλα αρχίζει και η νομισματική επέκταση για την ανασυγκρότηση των νέων επαρχιών.

1913 - Δολοφονία Γεωργίου Α'. Νέος βασιλιάς ο Κωνσταντίνος Α'. 

1914 - Κηρύσσεται ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος. Η Ελλάδα δεν συμμετέχει στις εμπόλεμες χώρες και διατηρεί σταθερές ισοτιμίες.

1915 - Σύνδεση της δραχμής με την στερλίνα. 

1916 - Εγκατάλειψη της στερλίνας και σύνδεση της δραχμής με το δολάριο. 

1917 - Η Ελλάδα εμπλέκετε στον πόλεμο και επιβάλλονται συναλλαγματικοί έλεγχοι. Οι απανωτοί πόλεμοι επιβάλουν και πολεμικές χρηματοδοτήσεις. Η κυβέρνηση καταφεύγει σε μέτρα απελπισίας για τις στρατιωτικές δαπάνες. Ακολουθεί νομισματική κρίση και με ευρείες συναλλαγματικές διακυμάνσεις.

1918 - Έκδοση Γραμματίων Εθνικής Ανάγκης.

1919 - Συγχώνευση της Τράπεζας Κρήτης με την Εθνική.

1920 - Η Ιονική Τράπεζα παραιτείτε του εκδοτικού της δικαιώματος και γίνετε καθαρά εμπορική. 

1922 - Αναγκαστικό εσωτερικό δάνειο με διχοτόμηση των χαρτονομισμάτων. Ανακήρυξη Γεωργίου Β' ως βασιλιά. 

1923 - Νέος διοικητής της Εθνικής ο Αλέξανδρος Διομήδης. 

1924 - Κήρυξη αβασίλευτης δημοκρατίας. 

1927 - Ίδρυση της Εθνικής Κτηματικής Τράπεζας. Ίδρυση Κεντρικής Τράπεζας. Η Εθνική παραιτείται του εκδοτικού της προνομίου υπέρ της Κεντρικής. 

1928 - Έναρξη εργασιών της Τραπέζης της Ελλάδος. Διοικητής ορίζεται ο Αλέξανδρος Διομήδης.

1929 - Ενώ το 1928 επιτυγχάνετε σταθεροποίηση του νομίσματος το 1929 αρχίζει η κατάρρευση του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης και αρχίζει μια περίοδος μεγάλης ύφεσης που θα φτάσει μέχρι τον Β' παγκόσμιο πόλεμο, με ένα μικρό διάλειμμα το 1933. Ίδρυση της Αγροτικής Τράπεζας.

1931 - Παραίτηση Διομήδη. Διοικητής της ΤΤΕ ορίζεται ο Εμμανουήλ Τσουδερός. 

1932 - Κήρυξη πτώχευσης. 

1933 - Σύνδεση της δραχμής με το Ελβετικό Φράγκο. 

1935 - Κατάργηση της αβασίλευτης δημοκρατίας, επάνοδος του Γεωργίου Β'.

1936 - Υποτίμηση του Γαλλικού φράγκου. Η δραχμή συνδέεται με την στερλίνα. 

1938 - Εγκαίνια του κτηρίου της ΤΤΕ στην Πανεπιστημίου. 

1939 - Διοικητής της ΤΤΕ ορίζεται ο Ιωάννης Δροσόπουλος και μετά τον θάνατο του ο Κυριάκος Βαρβαρέσος. 

1941 - Η Ελλάδα καταλαμβάνετε από τα γερμανοιταλικά στρατεύματα. Οι δαπάνες κατοχής φτάνουν τα 200 δισεκατομμύρια δραχμές μηνιαίος. Εκτός από τις Δραχμές, Μάρκο κατοχής και Βουλγαρικά Λέβα είναι τα νομίσματα που κυκλοφορούν στην χώρα μας από τις δυνάμεις κατοχής. Το 1943 η δραχμή χάνει εντελώς την αγοραστική της αξία.

1943 - Ο κόσμος εμπιστεύεται μόνο τον χρυσό σαν μέσω αποθησαυρισμού αλλά και στις συναλλαγές. 

1944 - Τα Γερμανικά στρατεύματα αρχίζουν να αποχωρούν και η νέα κυβέρνηση του ελεύθερου κράτους επιχειρεί την οικονομική σταθεροποίηση, που τελικά αποτυγχάνει. Αρχίζει ο εμφύλιος και κάθε προσπάθεια σταθεροποίησης της οικονομίας εγκαταλείπετε την στιγμή που ασκούνται ισχυρές πληθωριστικές πιέσεις. Διοικητής της ΤΤΕ ορίζεται ο Σπύρος Χατζηκυριάκος. Ιδρύεται θέση συνδιοικητή της ΤΤΕ και ορίζεται σαν συνδιοικητής ο Ξενοφών Ζολότας. Ο Χατζηκυριάκος παραιτείται. Σε κυκλοφορία τίθεται η νέα δραχμή που ισούται με 50 δισεκατομμύρια παλιές δραχμές. 

1945 - Παραίτηση Ζολώτα και επιστροφή Βαρβαρέσου. Κατάργηση της θέσης συνδιοικητή. Παραίτηση Βαρβαρέσου. Περίοδος αστάθειας. Νέος διοικητής της ΤΤΕ ο Γεώργιος Μαντζαβίνος. 

1947 - Νέος βασιλιάς ορίζεται ο Παύλος. 

1949 - Υποτίμηση της δραχμής κατά 33,3% ως προς το δολάριο και 24,8% ως προς την στερλίνα. 

1953 - Συγχώνευση Τράπεζας Αθηνών με την Εθνική. Στις 9 Απριλίου ο τότε υπουργός οικονομικών Σ.  Μαρκεζίνης  αποφασίζει την υποτίμηση της δραχμής προς το δολάριο κατά 50%. Η δραχμή συνδέεται με το σύστημα σταθερών ισοτιμιών του Μπρέτον Γουντς. 

1954 - Σε κυκλοφορία τίθεται η νέα δραχμή που ισούται με 1.000 παλιές δραχμές. 

1955 - Διοικητής της ΤΤΕ ορίζεται ο Ξενοφών Ζολότας. 

1957 - Υπογράφεται η ίδρυση της ΕΟΚ.

1961 - Στις 9 Ιουλίου υπογράφετε στην Αθήνα η συμφωνία τελωνιακής ένωσης της Ελλάδα με την Ε.Ο.Κ.

1963 - Ιδρύεται η Εθνική Τράπεζα Επενδύσεων Βιομηχανικής Αναπτύξεως. Μεγάλη ζήτηση χρυσών λιρών λόγο αβεβαιότητας η οποία διαρκεί με διάφορες αυξομειώσεις μέχρι το 1965.

1964 - Ιδρύεται η Ελληνική Τράπεζα Βιομηχανικής Αναπτύξεως. Θάνατος Παύλου, νέος βασιλιάς ορίζεται ο Κωνσταντίνος Β'. 

1967 - Στρατιωτικό πραξικόπημα. Διοικητής της ΤΤΕ ορίζεται ο Δημήτριος Γαλάνης.  

1970 - Διακοπή των διαπραγματεύσεων με την ΕΟΚ έως ότου αποκατασταθεί η δημοκρατία. 

1971 - Η δραχμή διατηρεί σταθερή ισοτιμία με το δολάριο το οποίο υποτιμάται κατά 8% και συνεπώς έχουμε και υποτίμηση της δραχμής. 

1973 - Ύστερα από μια περίοδο διατήρησης του πληθωρισμού σε μονοψήφιο αριθμό, τον Δεκέμβρη επέρχεται η πετρελαϊκή κρίση. Ο πληθωρισμός φτάνει το 30%. Η δραχμή αποσυνδέεται από το δολάριο και ανατιμάται κατά 10%.

1974 - Η δραχμή επανέρχεται σετην ισοτιμία των 30 δραχμών το δολάριο. Διοικητής της ΤΤΕ ορίζεται ο Παναγιώτης Παπαληγούρας. Σχηματισμός μεταδικτατορικής κυβέρνησης, μετά από διεξαγωγή εκλογών, από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Δημοψήφισμα όπου ο λαός τάσσεται κατά της βασιλείας. 

1975 - Η δραχμή αποσυνδέεται από το δολάριο. Επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με την ΕΟΚ. Η ισοτιμία της δραχμής καθορίζεται βάση της ενός "καλαθιού" νομισμάτων.

1979 - Έρχεται δεύτερο πετρελαϊκό σοκ. Υπογραφή της συμφωνίας για την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ. 

1983 - Η δεκαετία του ογδόντα ξεκινά με έντονες πληθωριστικές πιέσεις. Το 1981 η Ελλάδα μπαίνει στην Ε.Ο.Κ. Την ίδια χρονιά έρχεται στην κυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ και εφαρμόζει φιλολαϊκή πολιτική με αυξήσεις μισθών. Ακολουθεί περίοδος διαρκούς διολίσθησης του εθνικού νομίσματος. Το 1983 η δραχμή υποτιμάται.

2000 - Μονοψήφιος πληθωρισμός τον Απρίλιο του 1995 για πρώτη φορά ύστερα από 22 έτη. Τον Μάρτιο του 1998 υποτιμάτε η δραχμή έναντι του ευρώ για να κλειδώσει η ισοτιμία με την οποία θα μπει στην ευρωζώνη. Τον Ιανουάριο του 2000 η δραχμή ανατιμάται. Η νέα της ισοτιμία καθορίζετε στις 340,70 δραχμές ανά ευρώ.

2001- Την 01/01/2001, αρχίζει η παράλληλη κυκλοφορία δραχμής και ευρώ.

2002 - Την 01/03/2001, "Τέρμα τα δίφραγκα" για τη δραχμή. Πορεία 170 χρόνων τερματίζει σήμερα η δραχμή, αφήνοντας ορφανές εκφράσεις, έννοιες, παροιμίες, αλλά και τραγούδια, που συνδέθηκαν με το εθνικό νόμισμα της Ελλάδας, αποτυπώνοντας με τον πιο εύγλωττο τρόπο τη θυμοσοφία του ελληνικού λαού.

Η έλευση του ευρώ δεν λύνει βέβαια τα οικονομικά προβλήματα των Ελλήνων, ωστόσο οι όροι "δραχμοσυντήρητος" και "δραχμοβίωτος" (που χρησιμοποιήθηκαν επί σειρά δεκαετιών για να περιγράψουν ανθρώπους οι οποίοι ζουν με λιγοστά μέσα και ίσα-ίσα επιβιώνουν), μάλλον θα πρέπει να βγουν από το λεξιλόγιο μας.

Και αυτό γιατί, το πρώτο συνθετικό των δύο λέξεων, η δραχμή, μπαίνει πλέον οριστικά στο χρονοντούλαπο της ιστορίας, παραδίδοντας τη σκυτάλη στο ευρώ. Το ίδιο συμβαίνει και με τον όρο "δραχμοφονιάς" (=υπερβολικά τσιγκούνης), ο οποίος, αν δεν καταργηθεί οριστικά, θα πρέπει μάλλον να αντικατασταθεί από τη λέξη "ευρωφονιάς".

Μεταξύ των παροιμιών και των εκφράσεων, στις οποίες αναφέρεται ο όρος "δραχμή", αξίζει να αναφερθεί μία, που συνδέεται με πανάρχαιες πίστεις και αντιλήψεις, σχετικές με τα νεκρικά έθιμα. Οταν ο λαός αποφαινόταν για κάποιον ότι "έχει τη δραχμή στα δόντια", το μέλλον του δεν διαγραφόταν ιδιαίτερα ευοίωνο, αφού η συγκεκριμένη έκφραση χρησιμοποιείτο για κάθε ετοιμοθάνατο ή βαριά άρρωστο με κακή πρόγνωση.

Η προέλευση αυτής της έκφρασης είναι προφανής: οι ρίζες της ανιχνεύονται στο πανάρχαιο έθιμο των Ελλήνων, βάσει του οποίου έπρεπε να τοποθετείται πάνω σε κάθε νεκρό ένα νόμισμα- αμοιβή για τον βαρκάρη, που θα τον περνούσε την Αχερουσία, στο αγύριστο ταξίδι του για τον Κάτω Κόσμο.

Στη δραχμή αναφέρεται πιθανότατα και η ευρύτατα διαδεδομένη παροιμία «Kάλλιο πέντε και στο χέρι, παρά δέκα και καρτέρει». Πάντως, η συγκεκριμένη παροιμία, που αποτυπώνει την ενστικτώδη και διαχρονική σοφία του ελληνικού λαού, δεν φαίνεται να κινδυνεύει από την έλευση του ευρώ.

"Tέρμα τα δίφραγκα" λοιπόν για τη δραχμή, η οποία ίσως θα εξακολουθήσει να επιβιώνει, μέσα από τους στίχους των τραγουδιών, που στο παρελθόν την τίμησαν δεόντως: "Της μιας δραχμής τα γιασεμιά", "Νά' χαμε δυο δραχμές στην τσέπη και τρεις ο διπλανός", αλλά και το διακαές ερώτημα της λαϊκής αοιδού -και πιθανότατα αρκετών Ελλήνων- "γιατί τα πεντοχίλιαρα δεν είναι πετσετάκια;".

Aξίζει να αναφερθεί, τέλος, ότι η "δραχμή", παράλληλα με τη σημασία τη νομισματική, είχε και την έννοια της μονάδας βάρους. Επί τούτου μας διαβεβαιώνει ο αρχαίος λεξικογράφος Ησύχιος: "δραχμή είδος μέτρου εστί". Αυτή η δεύτερη σημασία μας είναι πολύ χρήσιμη ίσως για την ετυμολόγηση της λέξης "δράμι", που πριν από 45 περίπου χρόνια έπαυσε να ακούγεται στην αγορά ως μονάδα βάρους.

'Οπως κάθε ουσιαστικό, έτσι και η δραχμή είχε το υποκοριστικό της: δραχμίον ή δράχμιον, όπως μαθαίνουμε από τον Αριστοφάνη. Δράχμιον λοιπόν, πρέπει να εσήμαινε: πολύ μικρή μονάδα βάρους -ό,τι ακριβώς το δράμι. Και η μεν σημασιολογική ταυτότητα είναι προφανής. Υπολείπεται τώρα να αποδειχθεί και η φωνητική. Σε πολλές ελληνικές επαρχίες η δραχμή προφέρεται δραμή, λόγω της δυσκολίας που παρουσιάζει στην προφορά το σύμπλεγμα "χμ". Έτσι και το δράχμιον έγινε δράμιον και, φυσικά, δράμι.

Σήμερα, λοιπόν, είναι μια ιστορική μέρα, καθώς λέμε το τελευταίο «αντίο» στο άλλοτε εθνικό μας νόμισμα.  Για τον λόγο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διοργανώνει σήμερα στο Ζάππειο ειδική εκδήλωση για τον αποχαιρετισμό της δραχμής, που μπαίνει στο μουσείο.

/Κορυφή/     


Copyright © 2000  [by John Baibakis]. All rights reserved.